Mest uitrijden op het beste moment

De mestopslag van melkveehouder Hanco Bastiaansen was aan de krappe kant. Als aan het eind van de winter de opslag vol was, was het altijd weer spannend of de omstandigheden goed genoeg waren om mest uit te rijden. Daarom liet hij een gaasmatsilo bouwen, die relatief snel en eenvoudig is te plaatsen. Hij is blij dat die spanning nu is verdwenen en dat hij niet meer onder slechte omstandigheden hoeft uit te rijden.

Veel veehouders hebben een krappe mestopslag. Die is vaak maar net groot genoeg voor alle mest die het vee produceert tussen augustus en half februari, de maanden dat de mest niet mag
worden uitgereden. Zo’n krappe mestopslag heeft meerdere nadelen. Veehouders rijden in augustus de opslag zoveel mogelijk leeg, voordat het uitrijverbod van kracht is. Maar het rendement van bemesting in augustus is kleiner dan van toediening in het voorjaar. Bovendien is het altijd de vraag hoe het land half februari uit de winter komt, als uitrijden weer is toegestaan. Als het dan te nat is of als het vriest moet de mest nog langer in de opslag zitten.

Maar als de mestopslag vol zit, móet er wat gebeuren: toch uitrijden onder slechte omstandigheden of afzetten tegen hoge kosten. Het huren van een mestopslag is ook duur, zeker in natte jaren. Het vraagt bovendien dubbel transport. Als een veehouder geen maatregelen neemt, kan hij een jaar later weer tegen hetzelfde probleem aanlopen. Een ruimere mestopslag is de structurele oplossing om zulke ongewenste situaties te voorkomen.

Ook Hanco Bastiaansen had een krappe mestopslag. Hij had alleen een mestkelder onder zijn ligboxenstal. De melkveehouder heeft in Etten-Leur een bedrijf met 130 melkkoeien en 85 stuks jongvee. Hij teelt op zijn land gras, mais en dit jaar na lange tijd ook weer voederbieten, om hogere gehaltes te krijgen in de melk. Vanwege de krappe capaciteit van zijn mestopslag moest hij altijd tot eind augustus uitrijden, zodat de kelder vóór september zo leeg mogelijk was. Zodra hij weer mest mocht uitrijden na half februari deed hij dat, ook al waren de omstandigheden daarvoor niet altijd optimaal. ‘Soms was alleen het meest droge perceel daar nét geschikt voor’, geeft hij aan. Maar het moest, want de mestkelder zat vol.

Meer in het voorjaar uitrijden

Dat zat hem al lang niet lekker. ‘Ik wilde het uitrijden van mest beter verdelen over het jaar’, vertelt hij. ‘Ik wilde in augustus eerder stoppen en meer in het voorjaar uitrijden. Dan heeft het gras er meer aan.’ Daarom ging Bastiaansen op zoek naar een oplossing. Hij koos voor een gaasmatsilo. ‘Die is relatief goedkoop, snel te plaatsen en je hoeft niet te heien en geen fundering of puinbaan aan te leggen’, zo verklaart hij de keus voor dit type opslag. Ook het aanvragen van de benodigde melding of vergunning is meestal vrij snel geregeld bij een gaasmatsilo. De veehouder liet alleen ruim 20 centimeter uitgraven en plaatste daarop de silo. Hij vindt het ook handig dat de silo eventueel makkelijk is te verplaatsen, al is hij dat voorlopig niet van plan. De silo is vrij simpel uit elkaar te halen en ergens anders weer op te bouwen.

Bastiaansen nam contact op met twee bedrijven die de silo konden leveren en plaatsen. Eén daarvan was Genap. Hij kwam in contact met Genap via een van zijn leveranciers, die goede ervaringen heeft met Genap bij het aanleggen van waterbassins met folie voor de tuinbouw. Van de twee leveranciers kwam Genap als beste uit de bus. ‘Vanwege de goede communicatie en de lagere prijs van de silo’, legt de Brabantse melkveehouder uit.

Halverwege januari kwam de opslag gereed. Het aanleggen van de silo inclusief het grondwerk vroeg twee dagen tijd. In de silo kan bijna 1.000 kuub mest. Dat is een forse uitbreiding van de opslagcapaciteit, want in de mestkelder onder de stal kan 2.450 kuub. ‘Ik heb nu ruim voldoende capaciteit’, zegt Bastiaansen. ‘De mestopslag kan beter wat groter zijn dan iets te klein. Ook in een nat voorjaar weet ik nu zeker dat de capaciteit groot genoeg is. Er is geen druk meer van een volle silo, waardoor ik zou moeten uitrijden.’

Investering snel terugverdienen

Bastiaansen vulde de silo gelijk een keer, als test. Inmiddels heeft hij de silo ook alweer leeg gereden. De veehouder is tevreden over de test: ‘Het ging heel goed.’ Hij liet geen mixer op de silo aanbrengen. Elke keer kort voordat hij gaat uitrijden, laat hij een loonwerker komen die de mest mixt. Bastiaansen is ervan overtuigd dat de gaasmatsilo een verantwoorde investering is die hij vrij snel kan terugverdienen. Maar hij vindt het lastig om een exacte berekening te maken, geeft hij aan. Want een van de voordelen van een ruimere mestopslag is dat hij de mest vaker kan uitrijden op het meest optimale moment, vooral in het voorjaar. ‘Je kunt moeilijk berekenen hoe groot dat voordeel is’, legt hij uit.

Hij verwacht niet dat hij minder kosten voor mestafzet zal hebben, nu hij een grotere capaciteit heeft. Bij akkerbouwers in zijn directe omgeving is veel vraag naar zijn mest. Vanwege de torenhoge prijzen van kunstmest kocht hij wel een vracht spuiwater van luchtwassers, die hij opsloeg in de nieuwe silo. In de oude situatie had hij daar geen opslagcapaciteit voor. Bovendien kunnen er gassen ontstaan als het spuiwater bij de drijfmest komt. Dat is niet ideaal in een kelder onder de stal waarin vee loopt. In de nieuwe silo bestaat dat probleem niet.